آشنایی با ساز ارگ
از جمله سازهایی که از نظر ظاهری شباهت بسیار زیادی با ساز پیانو دارد و عموم مردم ممکن است این دو ساز را باهم اشتباه بگیرند، ساز ” اُرگ ” میباشد. این ساز را میتوان جزء دسته سازهای بادی – کلاویه ای دانست چرا که در بدنه ی آن یک ردیف لوله با اندازه های مختلف قرار داده شده و روی آن کلاویه های سیاه و سفید وجود دارد. پیشنهاد میشود قبل از مطالعه ی این مطلب، مقاله ی آشنایی کامل با ساز پیانو را مطالعه کرده و نسبت به پیانو و سازهای کلاویه ای شناخت کاملی کسب نمایید. در ادامه قصد داریم بیشتر با ساز اُرگ آشنا شویم و در رابطه با تاریخچه، ساختار، انواع، روش نواختن، تفاوت آن با پیانو و برندهای محبوب این ساز به طور کامل و جامع شناخت پیدا کنیم. تاریخچه اُرگ ساز اُرگ جزء سازهای قدیمی در کلیساها و مکان های مذهبی میباشد و در زمان پیدایش مسیحیت یکی از سازهای اصلی در مراسم های مذهبی به کار میرفته است. البته در آن زمان این ساز بیشتر شکل بادی به خود داشت و به مرور زمان شکل کلاویه ای به خود گرفت. امروزه این ساز در دو نوع بادی و الکترونیکی وجود دارد که مدل بادی نوع اصیل و قدیمی آن است و مدلی که امروزه بیشتر میان عموم مردم و موزیسین ها رایج است، نوع الکترونیکی آن میباشد که به آن ” کیبورد ” نیز میگویند و در دنیای موسیقی بیشتر با نام کیبورد شهرت دارد. در این مقاله قصد داریم در رابطه با نوع الکترونیکی این ساز صحبت کنیم. ساختار اُرگ با اینکه ساز اُرگ از نظر ظاهری شباهت قابل توجهی به ساز پیانو دارد، امّا از نظر ساختاری باهم تفاوت های زیادی دارند که مهم ترین ویژگی این ساز که آن را نه تنها از پیانو، بلکه از اکثر سازهای موسیقی متمایز میکند، امکان شبیه سازی صداهای مختلف از جمله صدای سازهایی مانند همین پیانو، سازهای بادی و همچنین افکت های مختلف مانند صدای حیوانات وجود دارد. همچنین ساز اُرگ مانند سازهایی از جمله گیتار الکتریک برای انتشار صدای خود نیاز به وسیله ای به نام آمپلی فایر دارد که ساز به آن متصل گردد و صدای ساز هنگام نواختن به از طریق این دستگاه منتشر شود. نواختن اُرگ از نظر روش نشستن پشت ساز و ضربه زدن کلاویه ها، این ساز همانند ساز پیانو میباشد؛ به این صورت که نوازنده به صورت کاملاً صاف و بدون اینکه قوز کند، پشت ساز نشسته و دست خود را همانند اینکه یک توپ تنیس در دست دارد، در آن حالت قرار داده و به کلاویه ها ضربه میزند. در این ساز امکان ضبط یک آکورد و یا جمله و تکرار آن وجود دارد؛ یعنی نوازنده یک بخشی را مینوازد و آن را روی حالت تکرار میگذارد و ساز آن را پشت سر هم تکرار میکند. این کار بدین منظور است که نوازنده و موزیسین روی صدای اُرگ بتواند با سازی دیگر ملودی اجرا کند. تفاوت اُرگ و پیانو همانطور که به شباهت های این دو ساز با یکدیگر اشاره کردیم و گفته شد که این دو ساز از نظر ظاهری شباهت زیادی باهم دارند، امّا تفاوت هایی نیز دارا میباشند که این دو ساز را از هم متمایز کرده است. همانطور که کمی قبل تر نیز بدان اشاره شد، مهم ترین تفاوت ساز اُرگ الکترونیکی و پیانو، خروجی صدای آنها میباشد به طوری که پیانو صدا را از خودش خارج میکند امّا این ساز برای انتشار صدای خود نیاز به آمپلی فایر دارد. همچنین میتوان اِفِکت های مختلفی به صدای اُرگ داد و صداهای مختلفی از آن خارج کرد در حالی که پیانو صدای واحدی دارد و تنها یک جنس ساز از خود منتشر میکند. دیگر تفاوت قابل توجه این دو ساز، تعداد کلاویه ها میباشد که پیانو حاوی ۸۸ کلاویه است و اُرگ دو اُکتاو یعنی ۲۴ کلاویه کمتر از پیانو دارد. همچنین زمانی که نوازنده یکی از کلاویه های ساز پیانو را میفشارد، صدای آن کلید به مرور زمان قطع میشود امّا در این ساز نوازنده تا زمانی که یک کلاویه را میفشارد و انگشتش روی کلید است، صدای آن کلید و نُت خارج میشود. نکات پایانی در صورتی که قصد خرید ساز کیبورد را دارا میباشید، حتماً قبل از آن در رابطه با انواع آن و اینکه چه استفاده ای از آن خواهید داشت، تحقیقات کامل و جامعی انجام دهید. در این مسیر بهترین راهنمای شما، استادتان و یا یک نوازنده ی حرفه ای اُرگ میباشد. برندها و مدلهای متنوعی از ساز کیبورد در بازار ایران و بازار جهانی وجود دارد که از مشهورترین و پرفروش ترین آنها میتوان به برندهای ” کرگ ” و ” یاماها ” اشاره کرد.