موسیقی سه بعدی چیست؟
موسیقی سه بعدی یا صدای سه بعدی به صوتی گفته می‌شود که با شنیدن آن دقیقا احساس می‌کنید که در همان محیط قرار گرفته‌اید و صداها را از زوایا و فواصل مختلف می‌شنوید. ستاره | سرویس هنر – آیا تا به حال شده است که با گذاشتن یک هدفون در گوش خود صداها را به نحوی دریافت کنید که اگر چشمان خود را ببندید احساس کنید که در همان محیط قرار گرفته‌اید؟! اگر تجربه‌ی این کار را داشته‌اید در واقع شما به یک موسیقی سه بعدی گوش داده‌اید. اگر می‌خواهید بیشتر با موسیقی سه بعدی آشنا شوید با ما همراه باشید. همان طور که با سه بعدی کردن یک تصویر گرافیکی به آن عمق می‌دهیم به موسیقی یا صوت هم می‌توانیم عمق بدهیم. در صدای دو بعدی وقتی یک صدایی شنیده می‌شود مثلا صدای باز شدن درب، این صدا از طریق دو بلند گو و طبیعتا از روبروی شما پخش و شنیده می‌شود. اما صدای سه بعدی این امکان را می‌دهد که بتوان صدای باز شدن درب را از پشت سر شنید. موسیقی سه بعدی از نظر علمی برای شنیدن هر صدا باید یک کانون صدا تشکیل شود و انتشار امواج از کانون مذکور انجام شود. در حالت دو بعدی و عادی این کانون‌ها در بلندگو‌ها تشکیل می‌شوند و در نتیجه تمام اصوات از بلندگو‌ها شنیده می‌شوند. اما با پیشرفت علم و تکنولوژی صدای سه بعدی این کانون‌ها در در نقاطی خارج از بلندگو‌ها مثل پشت سر یا طرفین تشکیل می‌شوند و این امر موجب می‌شود که صدا از نقاطی غیر از بلندگو‌ها شنیده شوند. اولین صوت‌های سه بعدی هولوفونیک یا موسیقی سه بعدی توسط هوگو زوکارلی در دهه ۸۰ میلادی ابداع شد و اولین سیستمی بود که توانست نزدیک‌ترین تجربه را نسبت به ساختمان گوش انسان ارائه دهد. این مدیوم از فایل‌های صوتی، هولوفونیک یا سه بعدی، Holophonic Sound نام دارد و به این نوع طراحی صدا Binaural Recording گفته می‌شود. در این حالت ما تجربه‌ای کروی و کاملا سه بعدی از صداها را داریم. فاصله‌ی منبع صوت و حتی زاویه آن‌ها با گوش‌های ما به درستی قابل درک است در Holophonic Sound نیاز به ابزار پیشرفته‌ای برای شنیدن فایل‌های صوتی نیست و فقط با گذاشتن همان هدفون‌های معمولی اصوات را می‌توانیم به صورت سه بعدی درک کنیم. 
موسیقی سه بعدی چگونه ساخته می شود؟ صدا یا موسیقی سه بعدی در واقع همان فایل‌های چند رسانه‌ای استریو با فرمت MP۳ یا MP۴ است. عملکرد این گونه فایل‌ها به این صورت است که برای ذخیره‌ی صدا دارای دو کانال هستند و در هنگام اجرای فایل داده‌های هر دو کانال پخش می‌شوند. اگر دو کانال صدا دارای محتویات شبیه به هم باشند، صدای خروجی از کانال‌های بلند گو هم یکسان خواهد بود. ولی اگر دو کانال دارای داده‌های متفاوت باشند صدای خروجی هم یکسان نیست و بعد پیدا می‌کند. یکی از راه‌های متداول برای سه بعدی کردن صدا این است که فایل استریو معمولی را با نرم افزار‌های مخصوص ویرایش صدا باز و پخش می‌کنند و حجم صدا را به تناسب ریتم صدا در دو کانال به گونه‌ای تغییر می‌دهند که در یک زمان مشخص هر دو کانال صدا دارای شدت صوت برابر نباشند. در نتیجه شدت صدای خروجی از هر کانال بلندگو با دیگری متفاوت خواهد بود و باعث می‌شود که گوش ما یک صدای سه بعدی را می‌شنود. یکی از این نرم افزار‌ها Gold Wave است. صوت یا موسیقی‌های سه بعدی را نیز برای اسپیکر‌های استریو، اسپیکر‌های پنج کاناله، یا هدفون‌ها می‌سازند و انتقال صوت از سر انسان و بازتاب آن در راه خروج از منبع را با قرار دادن مجازی منابع صوتی در یک فضای سه بعدی، پشت، بالا یا پایین سر شنونده به صورت سه بعدی شبیه سازی می‌کنند. هدف اصلی صوت سه بعدی این است که صدا‌های واقعی طبیعت را شبیه‌سازی کند. این پدیده در اثر پیچیدگی دامنه‌ی فضایی موج‌های صوت و پردازش آن و سپس انتقال به مغز صورت می‌گیرد. این کار باعث فریب مغز با استفاده از گوش و اعصاب شنوایی شده و در زمان شنیدن، افراد صداها را به صورت سه بعدی می‌شنوند.
