تاریخچه آکوستیک 2

تاریخچه آکوستیک در معماری

بخش دوم

دوره اولیه مسیحی ( سالهای ۴۰۰ تا ۸۰۰ میلادی )

 ‏از امپراتوری رمی‌ها تا تاجگذاری شارلمانی در ۸۰۰ ‏میلادی را دوره‌ی اول مسیحی می‌نامند. این دوره، تمامی پادشاهی کنستانتین را در بر می‌گیرد، تغییر مکان او از رم به بیزانتین، تاخت و تارهون‌ها در اروپا، قدرت گرفتن مسلمانان در شمال آفریقا و بخش‌هایی از اسپانیا، جنگ‌های متعدد ژرمن‌ها و گال‌ها و .. از حوادث این دوره‌ی اروپا هستند. در این دوره، صومعه‌ها به پناهگاهی برای مردم عادی تبدیل شده بود و عملاً مدرسه، محل گردهمایی و جلسات، عزاداری‌ها و جشن‌ها و … صومعه‌ها بودند. ‏پس از پذیرش همگانی مسیحیت در اروپا، کلیساها به سرعت گسترش یافتند. در رم، کلیسای سنت پیتر به دستور خود کنستانتین بنا گردید. معماری این کلیسا ترکیبی از یک «باسیلیکا» (دادگاه‌های آن زمان به این نام بودند) و معماری دوره‌ی رمی (که از پسِ این دوره آمد) است. اکنون ۳۱ ‏باسیلیکا در رم موجودند. این ساختمان‌ها از یک عرشه‌ی املی حاوی دو راهرو تشکیل شده که توسط یک ردیف ستون که سقف و دیواره‌ی مرتفع را نگه داشته‌اند جدا می‌گردد. میان ستون‌ها و درب، یک اتاق میانی نیز وجود دارد که در آن زمان به آن Atrium ‏می‌گفتند. باسیلیکاها در واقع طرح‌های اولیه‌ی کلیسا‌های اروپای غربی بودند و کلیسا‌های جامع گوتیک نیز فرزندان آنهایند.

طرحی از یک باسیلیکا

‏در امپراطوری رم شرقی، بناها حاوی یک گنبد هستند که طرح روی آن مربع یا چند ضلعی است. فرم ساختمان‌ها، ترکیبی از ردیف ستون‌های سبک یونانی برای دیواره‌ی بالایی و چند دیواره‌ی قوسی شکل نزدیک سقف است. مواد سازنده‌ی اولیه‌ی بنا، آجرهای تخت است و از سنگ مرمر به عنوان تزیین بنا استفاده ‏می‌شود. معروفترین بنای این دوره، «سنت سوفیا» است که اکنون به نام مسجد ایاصوفیه در ‏قسطنطنیه وجود دارد. این بنا ابتدا کلیسایی بوده و در سال ۵۳۲ تا ۵۳۷ توسط دو معمار رمی به نام آنتمیوس و ایزودروس ساخته شده ‏است.

تصویری از داخل بنای مسجد ایاصوفیه — استانبول

‏در قرن ششم میلادی، می‌توان سه گستره ‏را در اروپا، شمال آفریقا و خاورمیانه نزدیک در نظر گرفت : سرزمین های رم شرقی، سرزمین های اسلامی و اروپای بدوی غربی. ‏سرودهای فرقه گریگوری که به نام Plainsong ‏معروف بود، برای قرن‌ها در کلیساهای غرب و شرق اروپا به صورت مناجات و آداب نماز در آمده ‏بود. این سرودها ترکیبی از یک ملودی ساده ‏و ریتم است. با به وجود آمدن یک نوشتار (اگرچه اولیه و ساده) ‏برای موسیقی در قرن نهم میلادی، این سرودها هماهنگ تر و یکپارچه تر گردید . ‏طنین صداها در کلیساهای باسیلیکا بسیار زیاد بود حتی وقتی که پنجره‌ها را باز می‌کردند. این باعث می‌شد که یک سرود مونولوگ هم با طنین و به زیبایی در فضا منتشر شود. با تقسیم شدن ایدیولوژیک مسیحیت شرق و غرب اروپا،کلیساهای آنها هم تا حدودی فرم‌های متفاوت به خود گرفت. از جمله تغییراتی که دیده ‏می‌شود، رنگ کردن دیوارهای کلیسا در ایتالیا است.

کلیسای باسیلیکا کنستانتین — رم

دوره رمی ( امپراتوری مقدس رم سال های ۸۰۰ تا ۱۱۰۰ میلادی )   ‏از آغاز سلطنت شارلمانی تا ورود به کلیساهای جامع گوتیک در قرن دوازدهم را دوره‌ی رمی می‌نامند. در این دوره، کمتر کسی پیدا می‌شد که بیرون از طبقه‌ی روحانیون، به تحصیل علم پرداخته باشد. زبان لاتین در کشورهای مختلف با توجه به میزان تسلط کلیسا بر آنها گسترش پیدا نمود. فئودالیسم، ساختار بارز این دوره ‏است و پیرامون آن، ایدیولوژی‌هایی نیز شکل گرفته بود. این ایدیولوژی‌ها آمیزه‌ای از اصول فئودالیسم و ایده‌های مسیحی بود. ‏تاثیرات معماری رمی و بیزانتین به خوبی در دوره‌ی رومانس مشهود است. مثلاً، معماری ساختار باسیلیکایی خود را (که بازمانده‌ی دوره‌ی رمی بود) حفظ کرد. با این حال شکل کف سالن‌ها به سمت «صلیبی شکل شدن» گرایش پیدا کرد. تاثیرات معماری شرقی، خود را در شهرهایی مانند ونیز و مارسی نشان داد. معماری دوره‌ی رومانس با طاق‌های گرد و سقف‌های گنبدی شکل (که الهام گرفته شده از سبک معماری در جهان اسلام و رم شرقی بود) شناخته می‌شود. پنجره‌های مرتفع و باریک اروپای جنوبی تبدیل به پنجره‌های بزرگ برای تابش نور آفتاب شد. سقف‌های تخت خانه‌ها تبدیل به شیروانی گردید تا برف و باران روی آنها نماند. مواد اولیه‌ی بناها در دوره‌ی روفانس، آجر و سنگ و سفال بود. آن سنگ مرمرهای دست ساز اعلای دوره‌ی یونانی و رمی، جای خود را به اجرهای زمخت قرون وسطی داد و در معماری‌ها دیگر خبری ار تزینات قبلی ‏نبود. اما یکی از استثناهای معماری در این دوره، کلیسای سنت مارکو در ونیز است. این کلیسا که بر روی بقایای یک کلیسای باسیلیکا بنا شده، سقف‌های گنبدی شکلی (آنطور که در قسطنطنیه دیده می‌شود) دارد. کف آن صلیبی شکل است و طاق‌های گنبدی شکل آن همان چیزی است که در دوره‌های بعد در کلیساهای ارتودکس روسیه دیده شد.

کلیسای سنت مارک — ونیز

‏آوازهای گریگوری در دوره‌ی رومانس به صورت تواشیح مسیحی و عبادات درآمد. «اورگانیوم» یکی از این سرودهاست که از سرودهای اولیه‌ی گریگوی به وجود آمده است. دراین سرود، دو تنور خوان با یک گام فاصله ، همزمان سرود را می‌خوانند. در دوره‌ی قرون وسطی ، همخوانی و آواز و به تبع آن آکوستیک معماری پیشرفت قابل توجهی نداشت.