میکس و مسترینگ چیست؟ 1
میکس و مسترینگ آهنگ دو عملیاتی است که به صورت جداگانه انجام می‌شود و با استفاده از آن می‌توانیم به پروژه‌ی موسیقیِ خود نظم و یک‌پارچگی بیاوریم. در پروسه‌ی ساخت و تولید موسیقی، بعد از ایده‌پردازی و گذراندن مراحل آهنگسازی و تنظیم، به سراغ ضبط پروژه می‌رویم و هر کدام از لاین‌ها را ضبط می‌کنیم (لاین یا تِرَک به هر کدوم از صداهای موجود در آهنگ می‌گیم، مثل لاینِ گیتار، لاینِ وکال و …). اما کار همین‌جا به اتمام نمی‌رسد. اگر آهنگی که ضبط کرده‌ایم را گوش کنیم، بی‌نظمی و آن‌بالانسیِ (Unbalance) زیادی بینِ لاین‌ها خواهیم داشت که گوش دادن به آن برای‌مان خوشایند نیست. طبیعی است. همه‌ی لاین‌ها را نمی‌توان در یک سطح ضبط کرد و بعد از آن باید حتما یک نظم و تعادلی بینِ صداها ایجاد شود. باید صدایی که می‌شنویم دلنواز باشد و هر صدا در جای مناسبِ خود با بقیه‌ی صداها به خوبی شنیده‌شود.
برای این که این نتیجه حاصل بشه نیاز به یک معماری برای چیدن لاین‌ها و لِوِل کردن آن‌ها است و همینطور مشخصا نیاز به ابزارهایی برای این کار داریم.
درواقع هدف این است که بهترین صدای ممکن را از لاین‌ها به تنهایی و صدالبته در کنارِ هم درآوریم. بله! این کار برعهده‌ی شخصی است که پروژه آهنگ را میکس و یا مستر می‌کند. حال ما در آرتیست شو هر کدام را مفصل برای شما توضیح خواهیم داد و ابزارهای موردِ نیاز برای میکس و مسترینگ را معرفی خواهیم کرد. همینطور به شما ثابت خواهیم کرد آنقدرها هم که فکر می‌کنید، کارِ دشواری نیست
میکسینگ چیست؟
میکس یعنی چه؟ اولین مرحله بعد از ضبط کردنِ صداهای آهنگ، میکسینگ است. همانطور که گفته شد، پس از ضبط کردنِ لاین‌ها، آهنگِ ما بسیار نامنظم است و داینامیکِ خوبی ندارد ( خلاصه همچی شلوغ پولوغه). هدفِ ما در این مرحله ابتدا منظم کردنِ لاین‌ها است. در مرحله‌ی میکس، قرار است همه‌ی لاین‌ها را برداریم و ایرادهای آن‌ها را برطرف کنیم.
علاوه بر آن با هنر خود و با استفاده از پلاگین‌هایی که دراختیار داریم، با انجام پردازش‌ها و افکت های متنوع روی لاین‌ها ، بهترین صدای ممکن را از آن‌ها بگیریم. درواقع لاین‌های ما حکم مصالح، و سخت‌افزار و نرم‌افزارهایی که برای میکسینگ استفاده می‌کنیم، حکمِ ابزارِ کارِ ما را دارند. همانطور که معمار برای چیدمانِ خود نیاز به یک طرح و ذوق هنری دارد، پروسه‌ی میکسینگ (Mixing) نیز، ترکیبی از هنر و دانش است. یعنی در عین این که ساختمان محکمی می‌سازیم باید به زیبایی آن نیز توجه کنیم.
نباید نگران باشیم!! چرا که این هنر با تمرین و گوش دادنِ زیاد به دست می‌آید!
میکسینگ (Mixing) یعنی منظم و بالانس کردنِ لاین‌ها
در کل پروسه‌ی میکسِ آهنگ از مراحلِ مهم و تاثیرگذار در ساخت و تولیدِ آهنگ است. با تمرین و تکرارِ زیاد و همینطور شناختِ ابعادِ میکس، می‌توانیم صدایی دلنشین از دلِ پروژه‌ی خود دربیاوریم.
مسترینگ چیست؟
مسترینگ یعنی چه؟ Mastering آخرین پروسه‌ی تولیدِ آهنگ است. درواقع در این مرحله ما بهترین صدای ممکن را از لاین‌ها در کنارِ هم خواهیم گرفت. در پروسه‌ی مسترینگ (Mastering)، نکته‌ی بااهمیت این است که همه‌ی صداها در کنارِ هم به بهترین شکلِ ممکن قرار گرفته باشند. مشخصا بعد از مرحله‌ی مسترینگ، پروژه آماده‌ی پخش می‌شود. پس باید تمامِ تلاشِ خود را انجام دهیم تا لاین‌ها از صدای ایده‌آل و باکیفیتی برخوردار باشند.
مسترینگ را به عنوان پولیش‌کاری و صیغل دادنِ مرحله‌ی آخر درنظر بگیرید. قرار است لاین‌ها در این مرحله‌ی پایانی بدرخشند و همه در کنارِ هم بهترین صدای ممکن را بدهند. از صدای اسپیکر مانیتورینگِ خود، تا اسپیکر کوچکِ موبایل‌ها و اسپیکرهای بزرگ و قویِ مهمانی‌ها. فرقی نمی‌کند، باید آهنگِ خود را برای همه‌ی سیستم‌های صوتی درنظر گرفته و آماده کنیم.
اصطلاحِ مسترینگ برگرفته از واژه‌ی مستر کپی (Master Copy) است. همه‌ی نسخه‌های آهنگ، از کانال مسترینگ خروجی گرفته می‌شوند. حال این نسخه‌ها را می‌توان در قالبِ واینِل (Vinyl همون دیسک‌های گرامافون)، سی‌دی و دی‌وی‌دی یا در قالبِ سرویس‌های موسیقی مانند اسپاتیفای ، ساندکلود یا آی‌تیونز، عرضه کرد.
به کمکِ مسترینگ می‌توانیم صدایی کامل و یک‌پارچه از همه‌ی لاین‌ها، چه در قالبِ سینگل‌ترک و چه در قالبِ آلبوم، ایجاد کنیم.
اما یک سوالِ اساسی:
فرقِ میکس و مسترینگ چیست؟
درست است که در مرحله‌ی میکس و مسترینگ از تکنیک‌ها، ابزارها و پلاگین‌های تقریبا مشترکی استفاده می‌شود و گاها گیج‌کننده است؛ اما فرق‌هایی بینِ دو مرحله‌ی میکسینگ و مسترینگ وجود دارد. ببینید، در مرحله‌ی میکسِ آهنگ، توجهِ ما به هر لاین به صورتِ فردی است؛ تا ایرادات آن گرفته شود و به تعادل برسد. درواقع در این مرحله مطمئن می‌شویم که هر لاین در جای مناسبِ خود قرار دارد. یک میکسِ خوب باعث می‌شود می‌شود به آسانی واردِ مرحله‌ی مسترینگ شویم.
در مسترینگ چه کاری انجام می‌دهیم؟ حال مرحله‌ی مسترینگ را به عنوان کارواش درنظر بگیرید. می‌خواهیم اتوموبیل‌مان حسابی تمیز و براق شود. در مرحله‌ی مسترینگ ما لاین‌ها را با هم می‌شنویم، نه به صورتِ فردی؛ و سعی می‌کنیم برآیندِ این لاین‌ها بهترین صدای ممکن را به ما بدهد. تمیز، شفاف و گوش نواز…
قبل از این‌که با ابزارهای میکس و مسترینگ آشنا شویم، می‌خواهیم با ویژگی‌های صوت و ابعادِ میکس و مستر آشنا بشیم. بعد ببینیم که با چه ابزارهایی به میکس و مسترینگِ لاین‌ها می‌پردازیم و چطوری ابعاد میکس و مستر رو کنترل می‌کنیم. اصلا نگران نباشین همچی مرحله به مرحله توضیح داده می‌شه
ابتدا با صدا و ویژگی‌های آن کمی آشنا شویم:
آشنایی با فیزیکِ صوت برای میکس
مگر می‌شود بدون شناخت ویژگی‌های صوت به میکس و پردازش صداها بپردازیم؟ صدا یا صوت همانطور که می‌دانیم یک انرژی است. وقتی واژه‌ی انرژی را می‌شنویم، یادِ این جمله‌ی معروف میوفتیم.
انرژی نه به وجود می‌آید، نه از بین می‌رود، بلکه از حالتی به حالت دیگر تغییر می‌کند.
صدا به صورت موج منتشر می‌شود! و موج‌های صوتی ویژگی‌هایی دارند. ویژگی‌هایی مانندِ دامنه‌ی صدا (Amplitude)، فرکانس (Frequency) و طولِ موج (Wave Length). هرکدام از این ویژگی‌ها تاثیرِ خاصِ خود را روی صدا می‌گذارد. بیایید مقداری آن‌ها را بررسی کنیم.
دامنه صدا، طول موج صدا و ویژگی‌های صوت
فرکانس در موسیقی
فرکانس، تکرارِ نوسان در واحدِ زمانی است و آن را با واحدِ هرتز اندازه می‌گیرند. (مثلا اگه من تو یه ثانیه دستم رو دوبار به جلو و عقب ببرم، فرکانسِ دستِ من می‌شه 2هرتز). هرچه تعداد نوسان‌ها در واحد زمان بیشتر باشد، صدا زیرتر می‌شود و هر چه تعداد نوسان‌ها در واحد زمان کمتر باشد، صدا بَم‌تر می‌شود.
هرچه تعداد نوسان‌ها در واحد زمان بیشتر باشد، صدا زیرتر می‌شود
طولِ موج
طولِ موج (Wave Length) فاصله‌ی دو قله یا دو دره از هم است. حاصلضربِ فرکانس و طولِ موج برابر با سرعتِ صدا است؛ در طول موج قسمت‌هایی که قله‌ی آن را تشکیل می‌دهند همان نقاطی است که هوا فشرده شده (Compression) و قسمت‌های دره مربوط نقاطی است که هوا رقیق شده (Rarefaction) است. مشخصا فشارِ هوا در نقاطی که مولکول‌ها فشرده شده‌اند، بیشتر است.
دامنه‌ی صدا
دامنه‌ی صدا (Amplitude) به فاصله‌ی وسطِ موج صدا تا قله یا دره می‌گویند. دامنه‌ی صدا، بلندیِ صوت را مشخص می‌کند. هرچه دامنه‌ی صدا بیشتر باشد، بلندیِ صدا هم بیشتر می‌شود.
هرچه دامنه صدا بیشتر باشد، صدا بلندتر است
نمی‌خوایم خیلی واردِ بخشِ فیزیکیِ صدا بشیم (چرا که یه مقاله مفصل دربارش می‌نویسیم) قصدمون این بود که ویژگی‌های صدا رو بشناسیم و بدونیم قراره تو میکس و مسترینگ با این ویژگی‌ها قراره چیکار کنیم
حالا همین صدا در دنیای میکس و مسترینگ شاملِ ابعادی می‌شود؛ که برای این‌که بتوانیم موسیقی و آهنگِ خود را میکس و مستر کنیم باید ابعادِ آن را بشناسیم و بدانیم با کدام ابزارها می‌توانیم این ابعاد را کنترل کنیم. “مرحله به مرحله”
ابعادِ میکس و مسترینگ
در دنیای میکس و مسترینگ می‌توانیم صدا را به مثل یک تصویر 3-بُعدی در نظر بگیریم. تصویری که دارای عمق، ارتفاع و عرض است. این ابعاد هرکدام با ابزارهایی کنترل می‌شوند. منظورمان از این ابعاد چیست؟ هنگامی که در روی صندلی مقابل اسپیکر مانیتورینگ‌های خود نشسته‌ایم (سوئیت اسپات) صدا را در 3بُعد می‌شنویم. به این شکل که از جلو تا پشتِ اسپیکر را به عنوانِ عمقِ صدا می‌شنویم، از بالا تا پایینِ اسپیکر به عنوانِ ارتفاعِ صدا و از چپ تا راستِ اسپیکر به عنوانِ عرضِ صدا می‌شنویم.
ابعاد میکس و مسترینگ که شامل عمق، ارتفاع و عرض صدا می‌شود
پردازشگرهای میکس و مسترینگ (Mixing Processor)
حال ببینیم با چه ابزاری می‌توانیم این ابعاد میکس و مستر را کنترل کنیم. به ابزارهای کنترل‌کننده‌ی این ابعاد، پردازشگرهای میکس و مسترینگ می‌گوییم. هرکدام از این پردازش‌گرها هم به صورتِ نرم‌افزار و هم به صورت سخت‌افزار وجود دارند. بیایید کمی با آن‌ها آشنا شویم برای خواندن ادامه مطلب به مقاله بعدی مراجعه کنید.
